Өтегенов
Амантай
1951 жылы 26 желтоқсанда Қобда ауданы Қарағанды ауылында
дүниеге келді. Белгілі ақын, журналист, аудармашы, халықаралық «Пен-Клубтың»
мүшесі, Қазақстан Жазушылар одағының Ақтөбе облыстық филиалының директоры.
Республикалық «Жаңа-фильм» - «Новый-фильм» журналында
әдеби қызметкер, облыстық «Актюбинский вестник» газетінде бас редактордың
орынбасары, 2001 жылы тәуелсіз «Тұран» газетінің бас редакторы т.б. қызметтерін
атқарды.
Алғашқы өлеңдері 1964 жылы «Ленинская смена» газетінде,
кейін «Простор», «Литературная учеба», «Дружба народов» журналдарында, «Комсомольская правда»,
«Казахстанская правда» газеттерінде, «Литературная газетада» жарияланған.
Көркем аударма шебері. 1984 жылы А.Өтегеновтың аудармасында Қ.Мұхамеджановтың пьесалары орыс тілінде жарық көрді. Кейін осы
кітап Мәскеудің «Советский писатель»
баспасында қайта басылды. Біраз жылдан
бері көркем аудармада жемісті еңбек етіп жүрген ақын Т.Ахтановтың «Шырағың сөнбесін»,
Ә.Кекілбаевтың «Үркер», Ә.Нұрпейісовтың
«Соңғы парыз» романдарын,ондаған
повестерді, жүздеген әңгімелерді орысша сөйлетті. А.Өтегенов Абайдың,
Махамбеттің, А.Байтұрсыновтың, Қ.Шаңғытбаевтың, М.Құрманалиннің, Б.Тәжібаевтың,
С.Жиенбаевтың, Ф.Оңғарсынованың, Т.Молдағалиевтің, Е.Ашықбаевтың т.б. өлеңдері
мен поэмаларын орыс тіліне аударған. Ақынның онға тарта кітаптары жарық көрді. Қазақстан
Жазушылар одағының мүшесі.
Өтегенов А: Өмірбаян // Қазақстан Жазушылары. Анықтамалық
/ Құраст. Қамшыгер С. Жұмашева Қ.-Алматы: Ан-Арыс, 2009.-319 б.
Утегенов А. Лучи в ладонях: Стихи.-Алматы:
Жалын, 1980.
Утегенов А. Мужские стихи.- Алматы: «Жазушы» 1984.
Утегенов А. Мост через остров.- Актобе, 1999.-225 б.
Утегенов А. Запретный плод. -Актобе -2011.-143 б.
Утегенов А. Тарикат: Стихотворения.- Актобе ,2011.-71 б.
Өтегенов А: Өмірбаян мен өлеңдері // Жәдігер. Ақтөбе өңірінің әдеби антологиясы
/ Ред.алқасының төрағасы Сағындықов Е.- Ақтөбе -2006.-259 б.
Өтегенов А: Өлеңдер // Гүл-ғұмыр: Батыр Ә.Молдағұлованың 80 жылдығына
арналған ақтөбелік ақындардың өлеңдер
жинағы. /Ақтөбе, 2005.-20 б.
Өтегенов А. ХҮІІғ. Соңғы сарбаздың сөзі. Өлең // Ауд. Ашықбаев Е. –Ақтөбе.
-2011.-22 желтоқсан.
Өтегенов А. «Керемет қой кең жазира ел іші...» //Ауд. Құрманқұлов Б.
–Ақтөбе. -2011.-22 желтоқсан.
Безвременье
Не рвусь нисколько в прорицатели
Седлаю для себя коня...
Все меньше знаков восклицательных
В стихах и в жизни у меня.
Не то, чтобы меня невзгоды
Согнули, мой корежа рост.
Но вакханалию свободы
Не принимаю я всерьез.
Лощенный франт на
«Мерседесе»
Голодную старушку сбил.
Я у знакомой поэтессы
На рынке шлепанцы купил.
Четыре прежние зарплаты
За пачку скверных сигарет...
Ни телефонов-автоматов,
Ни металлических монет
Не отыскать.
Такое дело.
И я не плачу , а плачу.
Бушует шторм.
Всплывает пена.
А я быть пеной не хочу.
Плачу молчанием угрюмым,
Плачу бессонницей своей.
Плачу внезапной смертью друга
И беззещитностью степей.
Рубайаттар
Ақиқатты, бәлкім, бекер іздедім –
Көбейттім тек адасқандар тізбегін.
Сана –тұман, ақыл айтып жарытар
Сұрқылтайдан басқа енді бізге кім?
*
* *
Даңқ пен байлық тез еритін мұз-күлік,
Кәрі әнге жармасады қыз-қылық.
Өкпелеудің арғы тегі – өш алу,
Өшпейтін нұр –өте әлсіз ізгілік.
* * *
Деді сопы: «сен
секілді Тәңір де»,
Мен мойнымды ұсындым сол әмірге.
Ай, шаршармын, тозақ отын лаулаған
Сөндіре алмай жеткенімше
қабірге.
* * *
Келмей қойдың, келмесең де қылықтым,
Мен өзіңнің жүрегіңде
жүріппін.
Сені таппай қойғаныммен бәрібір,
Тәтті арманмен жан дүниемді жылыттым.
* * *
«Мен –дұрыспын» деп өзіңді мақтадың,
Жинап қойып жұртты алдында қақпаның.
Күресуге шақырасың
түнекпен,
Жөн болмай ма бірақ сәуле жаққаның?
Орыс тілінен аударған Ертай Ашықбаев
